Kreeg je vroeger vooral vuile handen bij het sorteren van aardappels, tegenwoordig zwerft het fijnstof als een grijze waas door de lucht. Bij het volautomatisch sorteren komt dat in grote hoeveelheden vrij. Bij de aanschaf van een nieuwe sorteerlijn vroeg het Texelse Aardappelteeltbedrijf De Lugt aan Jongejans Luchttechniek een totaaloplossing voor stof te ontwerpen die een einde aan maakt aan de grijze waas.

Afgelopen jaar besloot De Lugt door personeelsgebrek te investeren in verdere mechanisatie. Firma De Lugt is een echt familiebedrijf en gaat bijna 100 jaar terug. Overgroot opa Cor de Lugt kwam in 1928 vanuit Den Haag naar Texel om agrariër te worden en groeide uit tot een kundige en slimme zakenman. “Hij bouwde een grote loods geschikt om de opbrengst van tientallen bunders aardappelen in op te slaan, had de eerste weegbrug op het eiland, de eerste gasolietank en hij deed veel aan mechanisatie”, aldus de vierde generatie de neven Matthijs en Bart de Lugt.

Het bedrijf specialiseerde zich in onder andere de pootgoedteelt waarbij, naast het ziektevrij telen, het rendement van de juiste maatsortering van de poters erg belangrijk is. In de begin jaren werden in eigen beheer sorteermachines ontwikkeld. In 1983 stapte de derde generatie van het bedrijf over op de toen innovatieve mechanische sorteertechniek. Door het schudden van de machine vallen de aardappelen door de juiste maat. Omdat het gaat om vuil product, komen daarbij grote hoeveelheden fijnstof vrij. Na 34 jaar was De Lugt daar al gewend geraakt maar nu ze met een optische sorteerder werken is de grijze waas verleden tijd.

Deze nieuwe investeringen werd enigszins sceptisch door de 3e generatie ontvangen. “De mechanische sorteerinstallatie werkte nog prima. Mijn vader vond het eigenlijk niet nodig om te innoveren maar inmiddels is hij laaiend enthousiast. Hij vindt het ongekend en is helemaal om”, vertelt Matthijs. Hoewel er van schudden geen sprake meer is, zorgt het fijnstof dat tijdens het transport van de aardappelen door de sorteerlijn heen voor de nodige uitdagingen in het optische gedeelte. Daarom werd Jongejans Luchttechniek ingeschakeld die voor stof- en vuilafvang bij de verschillende stappen in het proces zorgde en voor een optimale luchtkwaliteit in de loods.

Stofvrij sorteerproces

Na de oogst worden de aardappelen gedroogd en gekoeld bewaard. Wanneer verdere verwerking aan de orde is worden de kisten in een bunker gestort en via een transportband naar een zogenaamde egelband geleid. Deze verwijdert het grove vuil, stro en kluitjes. Via een liftband gaan de aardappelen vervolgens op transport naar de verdeler en dan richting optische sorteerder. Rondom dit eerste deel van de sorteerlijn kapselde Jongejans Luchttechniek de bunkers, egelband in om stofbronnen af te schermen en overlast te voorkomen. Alvorens het product op de optische sorteermachine gaat wordt er gebruikt gemaakt van Windshifting. Deze techniek combineert blazen en zuigen waardoor de productstroom uitermate schoon wordt.

In de optische sorteerder is het belangrijk dat de lucht helder is om de aardappelen goed te kunnen lezen. Goede afzuiging is daar dus cruciaal. Nadat de aardappelen het cameragedeelte zijn gepasseerd worden deze door een luchtstroom naar de juiste uitgang geblazen. Het fijnstof dat hierbij vrijkomt wordt via een afzuigsysteem afgevoerd en komt als schone lucht terug in de ruimte. Dat zorgt zowel voor een prettige werkomgeving als voor een stofvrije ruimte. Een hele verbetering voor de beide neven “Mechanisch sorteren zorgde altijd voor veel geklapper, lawaai en een grijze stofwaas, nu is het stil en hebben we frisse lucht.” (ML)

95% fijnstofreductie

Jongejans heeft bij De Lugt een complete afzuiginstallatie geleverd voor een optische aardappel sorteerlijn. Naast een centraal afzuigsysteem, zijn er stoftenten toegepast, is er een pluizenvanger geïnstalleerd en wordt Windshifting gebruikt. Alle afgezogen lucht wordt door de PGF-unit geleid. Deze bestaat uit een fluisterstille, hoog rendement ventilator en filters die volautomatisch met perslucht worden gereinigd. Hierdoor behoudt de PGF zijn zuigkracht. De gefilterde lucht komt schoon terug in de ruimte, zodat geen warmte verloren gaat. Afzuiging zorgt voor 95% fijnstofreductie en maakt de werking van de sorteerlijn mogelijk. Indien daar namelijk geen afzuiging op toegepast is, is door al het stof geen goed beeld van de defecten te maken en zal er niet optisch gesorteerd kunnen worden.